Hoe nepnieuws in de media bijna zorgde voor 2 aanslagen op Moslims in New York

Drie mannen en een scholier zijn in New York gearresteerd omdat ze van plan waren om een terroristische aanslag te plegen op willekeurige Moslims in het plaatsje Islamberg (New York), melden de Amerikaanse autoriteiten. Alhoewel dit bericht ook door persbureau Reuters naar buiten is gebracht, kozen de redacties in Nederland ervoor om dit bericht te negeren. Bepaalde Amerikaanse mainstream-media waren medeverantwoordelijk voor het inspireren van de verdachten, door nepnieuws te verspreiden over de Islamitische gemeenschap van Islamberg.

Drie zelfgemaakte bommen, 23 geweren en meerdere brandbommen zijn gevonden bij de verdachten thuis. De inwoners uit Rochester zijn opgepakt voor het plannen van een terroristische aanslag op de kleine islamitische gemeenschap in Islamberg, een stadje op ongeveer 241 km ten noordwesten van New York. Brian Colaneri (20), Andrew Crysel (18), Vincent Vetromile (19) en een 16-jarige student – waarvan zijn naam niet bekend is gemaakt vanwege zijn leeftijd – zijn opgepakt. Analisten zeggen dat het de meest dodelijke aanval op de Amerikaanse bodem sinds 9/11 zou zijn geweest.

‘Mensen zouden zijn gestorven’

Het onderzoek werd gestart nadat een student een foto liet zien aan medestudenten met de opmerking: ‘Lijkt hij niet op de volgende schutter?’ Een oplettende student vertrouwde het niet en rapporteerde het voorval aan de schoolbeveiliging, die samen met de lokale politie zowel de student die de foto had, als de student op de foto in beeld plaatste. Het onderzoek leidde uiteindelijk tot het uitvoeren van verschillende huiszoekingsbevelen en de arrestatie van de vier verdachten, waaronder de student die de foto liet zien. De politie zocht op vijf verschillende locaties en legde beslag op 23 wapens en talloze elektronische apparaten, waaronder telefoons en computers. De meeste wapens waren geweren en jachtgeweren, waarvan sommige eigendom waren van familieleden van de verdachten, melden de autoriteiten. Drie geïmproviseerde explosieven werden gevonden in het huis van de 16-jarige.

“Het waren zelfgemaakte bommen met verschillende items – zwart poeder, BB’s en spijkers in een container,” zei de plaatselijke politiechef. “Als ze dit complot hadden uitgevoerd, waarvoor elke indicatie is dat ze dat zouden doen, zouden mensen zijn gestorven. Ik weet niet hoeveel en wie, maar mensen zouden zijn gestorven.”

Niet eerste keer

Dit is niet de eerste keer dat er een aanslag op Islamberg is verijdeld. De stad is in het verleden ook doelwit geweest van verschillende verijdelde terreuraanslagen. In 2015 gaf de FBI een waarschuwing nadat een man uit Arizona, die banden had met rechtse, nationalistische milities in de V.S., dreigde Islamberg aan te vallen in een Facebook-video. In 2017 werd een man uit Tennessee, Robert Doggart, veroordeeld tot bijna 20 jaar gevangenisstraf wegens het plannen van een aanslag op een moskee, een cafetaria en een school in Islamberg. Ook destijds berichtte persbureau Reuters erover, terwijl de Nederlandse media het negeerden. De vraag die direct naar boven komt drijven is; waarom? Waarom is juist het plaatsje Islamberg doelwit van verschillende (rechtse) extremisten, en waarom negeren de Nederlandse media deze verijdelde aanslagen, en spelen Amerikaanse media zo’n grote rol in het inspireren van dit soort extremisten?

Fox News

Doggart, een 65-jarige, blanke, christelijke predikant die ooit een gooi deed naar het Amerikaanse Congres, werd geïnspireerd door ongefundeerde claims die werden gepromoot op het Amerikaans nieuwsmedium Fox News dat Islamberg een ’trainingskamp voor terroristen’ is. De Amerikaanse autoriteiten spreken dit vanaf het begin tegen.

Zowel de plaatselijke politiechef als verschillende veiligheidsanalisten hebben meerdere malen vermeld dat er geen enkel bewijs of indicatie bestaat waaruit blijkt dat er terroristische activiteiten plaatsvinden in het stadje. De beschuldigingen dat het stadje een ‘oefenterrein voor terroristen’ is, zijn meerdere malen verworpen. Toch besloot Fox News om het complot, dat voorheen vooral op rechtse blogs werd verspreid, nieuw leven in te blazen.

Het nieuws over de arrestaties heeft voor “schokgolven” gezorgd in Islamberg, zeggen inwoners. “We zijn in shock. Stelt u zich eens voor dat u wakker wordt en uw kinderen over deze samenzwering vertelt, dat hun leven in gevaar is,” zei burgemeester Rashid Clark van Islamberg tijdens een persconferentie (23 januari). “Om onze gezinnen veilig te laten voelen, moeten alle verdachten worden vervolgd.”

In een verklaring bedanken de inwoners van Islamberg God, wetshandhavers en de tipgever op de middelbare school om de ‘gruwelijke samenzwering’ te dwarsbomen. Maar ze zeggen dat ze meer willen doen. Ze zeggen dat dit immers niet de eerste keer is dat ze een bloedbad op hun gemeenschap ternauwernood hebben vermeden.

Rechtse complottheorieën

Al meer dan een decennium was Islamberg een focus van rechtse complottheorieën, wat heeft geresulteerd in de verschillende anti-islamitische aanvallen als gevolg. “De leugens over Islamberg zijn ontelbare malen verkeerd gebleken”, vertelde Hussein Adams, de president van de organisatie ‘The Muslims of America’ (TMOA). “Maar wat boekdelen spreekt, is dat er na dertig jaar geen enkele voorbeeld is geweest van leden van ónze gemeenschap die iets hebben gedaan in verband met deze beschuldigingen.”

Beleidsverandering

Na de Doggart-zaak, waarin hij op borgtocht van $ 30.000 werd vrijgelaten, waren de TMOA-functionarissen geschokt toen ze hoorden dat binnenlands terrorisme niet altijd als een federale misdaad wordt beschouwd en ze dringen nu aan op een beleidsverandering.

“Binnenlands terrorisme moet worden erkend als een federale misdaad en een flinke straf inhouden,” zei Clark. “Deze vier individuen en degenen die individuen bedreigen op basis van hun geloof zijn terroristen. In feite zou er geen borgtocht moeten worden ingesteld voor iemand die wordt onderzocht voor zo’n ernstig misdrijf.”

“In plaats van het promoten en exploiteren van islamofobie, wat onvermijdelijk resulteert in dit soort incidenten, moeten de topleiders van ons land zich krachtig uitspreken tegen onverdraagzaamheid van allerlei aard. Deze ongegronde beschuldigingen en leugens kunnen zich met behulp van internet en de media verspreiden, maar ze blijven niet alleen online. Dergelijke complottheorieën kunnen gewelddadige gevolgen hebben.”