Tienduizenden Londenaren zijn afgelopen zaterdag de straat opgegaan om te protesteren tegen kernwapens en de vernieuwing van het Britse atoomwapenprogramma. Aanleiding zijn de plannen van de regering-Cameron om ruim 40 miljard pond (52 miljard euro) te steken in vernieuwing van het Britse atoomwapenarsenaal. Van het geld moeten in de komende twintig jaar onder meer vier nieuwe Trident kernonderzeeërs worden gekocht. De demonstranten vinden het bespottelijk om zoveel geld uit te geven aan kernwapens, terwijl universiteiten en het zorgsysteem te maken hebben met drastische bezuinigingen en in veel sectoren banen verloren gaan. Een serieuze kwestie die het 8-uurjournaal niet heeft gehaald. Wat is er aan de hand met de Nederlandse pers?
Terwijl Pegida-demonstraties volop van de aandacht genieten, zwijgen de Nederlandse media in alle toonaarden over de anti-kernwapendemonstratie in hartje Londen. Enkel de Telegraaf heeft er een kort artikel van 140 woorden over geschreven. Zijn de Nederlandse journalisten hun taak vergeten, of zou hier sprake zijn van een ‘order’ van bovenaf? Ook de NOS heeft niet bericht over de demonstratie. Zij schonken enkel aandacht aan de Pegida-demonstratie in Amsterdam die op dezelfde dag plaats vond, waar maar 200 man op af kwamen. Als we verder zoeken op de website van de NOS, komen we maar liefs 28 artikelen over Pegida tegen die alleen al dit jaar zijn geschreven. Waarom krijgen deze kleine anti-Islam demonstraties zoveel aandacht, en wordt er een massademonstratie tegen kernwapens aan de andere kant van de Noordzee genegeerd? Wat zijn de gevolgen hiervan? Blijft het bij een scheef beeld van de werkelijkheid creëren, of kan dit ook een (negatief) effect hebben op de maatschappij?
Massavernietigingswapens
Voor Groot-Brittannië was dit de grootste anti-kernwapens demonstratie sinds 1983, toen 300,000 mensen zich verzamelden in Londen’s Hyde Park om te demonstreren tegen de plaatsing van kruisraketten. Dit keer waren er actievoerders vanuit de hele wereld aanwezig: sommige zeiden dat ze uit Australië waren afgereisd om te protesteren tegen de vernieuwing van Trident. Anderen waren afkomstig uit de westkust van Schotland, waar de nucleaire onderzeeërs zijn gestationeerd. Britse Christenen, Moslims, Joden en atheïsten liepen mee om hun zorgen te uiten over de plannen van hun overheid. De regering zal later dit jaar een beslissing nemen over het vervangen van vier atoomonderzeeërs, een vernieuwing waarmee zo’n 52 miljard euro gemoeid is. De Britse premier David Cameron is een van de voorstanders van een vernieuwing van het programma. Volgens hem is daar vraag naar, met het oog op de Britse veiligheid: een veel gebruikte smoes die door westerse leiders wordt gebruikt om ondemocratisch wetten en verdragen door te drukken. Tegenstanders noemen het voornemen bespottelijk. Vanwege de kernwapens zelf, maar ook vanwege de hoge kosten. In Groot-Brittannië is de laatste jaren drastisch bezuinigd op onder andere het onderwijs en de zorg. Volgens de demonstranten is het niet te verkroppen dat het land op het punt staat zoveel geld uit te geven aan massavernietigingswapens. Labour-leider Corbyn was een van de sprekers en zei dat vrede niet bereikt wordt met ‘plannen voor een oorlog’. Ook de Schotse premier was aanwezig en vond het vernieuwingsplan immoreel en onpraktisch. Bekijk hieronder de beelden:
Pegida
De Nederlandse bevolking werd nauwelijks geïnformeerd over deze demonstratie, alhoewel dit een serieuze kwestie is: kernwapens zijn immers massavernietigingswapens waarvan de slachtoffers altijd de burgers zijn. Tienduizenden liepen mee met de demonstratie in Londen, maar de stilte in de Nederlandse pers was opmerkelijk. In plaats van de spiegel te gebruiken kozen de Nederlandse media voor een vergrootglas: de Nederlandse media hadden hun handen vol aan de Pegida demonstratie in Amsterdam, die ook plaats vond op zaterdag. Er kwamen maar 200 mensen op af, en toch zijn er ruim 100 artikelen over getikt op zaterdag. AT5 hield zelfs een live-blog bij over de Pegida-demonstratie. Tweehonderd Nederlanders die een anti-Islam demonstratie bijwonen krijgen de volledige aandacht, maar tienduizenden mensen die op hetzelfde moment een anti-kernwapen demonstratie bijwonen worden compleet genegeerd. De Nederlandse pers is volledig de weg kwijtgeraakt. Zien zij dan niet in dat wat zij aandacht geven juist groeit in Nederland? Willen we nou echt in een verdeeld Nederland wonen waar inwoners enkel de straat opgaan om tégen elkaar te protesteren in plaats van mét elkaar?
Polarisatie
Laten we even terugkijken. Wat voor beeld is er zaterdag 27 februari 2016 gecreëerd door de media? In ieder geval een scheve. Een valse realiteit waar anti-Islam demonstraties belangrijker zijn dan een anti-kernwapen demonstratie. Er zijn in Nederland maar weinig mensen met een gedachtegoed zoals die van Pegida, aangezien de stille meerderheid in Nederland wel beter weet. Maar wat bezielt een journalist om uitgebreid verslag te doen van dit soort organisaties die enkel uit zijn op polarisatie in de samenleving? Terroristen hebben exact hetzelfde doel, namelijk de samenleving ontwrichten. Net als terrorisme, kan onverdraagzaamheid zoals anti-religie demonstraties ook een land verdelen – het creëert chaos en verwarring, en het verzwakt de samenleving. Het is duidelijk dat journalisten uit zijn op sensatie, daar leven ze ten slotte van. Wereldvrede is ’the worst case scenario’ voor de pers, maar om nou enorme aandacht te schenken aan een groep mensen die een religie verantwoordelijk houden voor de daden van individuen gaat een stap te ver. Verdienen zij echt al die aandacht, en wat zijn de gevolgen van deze enorme media-aandacht? Moeten we ons nou echt drukker maken over religie dan over kernwapens?
Angst
Wat je aandacht geeft, groeit. Polarisatie kan het (onbedoelde) gevolg zijn van ongelukkig geformuleerde uitspraken, een incident, maar kan ook opzettelijk veroorzaakt zijn om angst te kweken. Als mensen het gevoel hebben van buitenaf bedreigd te worden, hebben ze de neiging zich eenparig onder hun leider te scharen. Door polarisatie te veroorzaken krijgen radicale politieke leiders een grotere aanhang krijgen ten koste van gematigde leiders. Geert Wilders heeft zijn huidige succes mede te danken aan de manier waarop de Nederlandse media berichten. Bovendien is de werking van negatieve berichten en geruchten krachtiger dan die van positieve berichten en geruchten. Maatschappelijke polarisatie kan ook tot escalatie leiden. Deze escalatie kan ertoe leiden dat beide zijden zich achter radicale leiders scharen, terwijl gematigden aanhang verliezen. Wederzijds wantrouwen wordt bevestigd door het optreden en de uitspraken van de radicale leiders.
Averechts effect
Als een bevolkingsgroep in een kwaad daglicht wordt gesteld, en dit continu wordt herhaald, schept dat voor terroristische en gewelddadige groepen een voedingsbodem onder die bevolkingsgroep. Uiteindelijk kan een sfeer van wantrouwen ontstaan waarbij een of meerdere incidenten de vlam in de pan doen slaan, en het daadwerkelijk tot een gewelddadige actie komt. Vervolgens worden de vooroordelen tegen die bevolkingsgroep bevestigd door de gewelddadige acties, ook al wijst de meerderheid van die bevolkingsgroep gebruik van geweld af. De actie zal tot een tegenreactie leiden, waarbij uiteindelijk ook de meerderheid zich passief achter de radicalere leiders zal scharen. Een enkele incident kan hier al voor zorgen. Polarisatie kan op deze manier escaleren, en leiden tot rellen, terrorisme of zelfs een (burger)oorlog. Binnen gemengde maatschappijen neemt de bereidheid tot samenwerking af, zodat dit de eventuele economische ontwikkeling eveneens afremt.
Herstel van een dergelijk conflict kan tientallen jaren duren. We willen toch niet met z’n allen die kant op gaan? Informeer jezelf niet enkel via Nederlandse media maar lees ook berichten uit de internationale media, en wees alert bij onderwerpen die continu worden herhaald door diverse media. Laat je vooral niet meeslepen door de eenzijdige berichtgeving van de Nederlandse media, en denk altijd voor jezelf. Het enige antwoord op angst is dat mensen zich verenigen, ondersteunen en niet toegeven aan het gecreëerde onveiligheidsgevoel.
If you’re not careful, the newspapers will have you hating the people who are being oppressed, and loving the people who are doing the oppressing.
– Malcolm X
[wpdevart_like_box profile_id=”destillewaarheid” connections=”show” width=”300″ height=”250″ header=”small” cover_photo=”show” locale=”en_US”]