Hoe belangrijk zijn alternatieve media voor de democratie?

Media-Protest

Nooit eerder sinds het ontstaan van de media heeft het vertrouwen in de media op zo een laag punt gestaan. Alhoewel de media dit zelf ook terugzien in het aantal bezoekersaantallen, verkoopcijfers, en Facebook comments, wordt de koers niet veranderd. De alternatieve media in Nederland daarentegen zien hun bezoekersaantallen maandelijks stijgen. Hoe kunnen de reguliere media het vertrouwen terugwinnen? Door de alternatieve media aan te vallen? Of gewoon luisteren naar de kritiek? Hoe belangrijk zijn de alternatieve media eigenlijk voor een gezonde democratie?

Tijdens de Tweede Wereldoorlog ontstonden er diverse alternatieve media in Nederland. De illegale pers in Nederland waren kranten, pamfletten en tijdschriften, die tijdens de Tweede Wereldoorlog door verzetsgroepen vaak onder levensgevaarlijke omstandigheden werden gedrukt, uitgegeven en verspreid. Het doel hiervan was de bevolking te informeren over en aan te zetten tot verzet, en een meer kritische houding tegenover de Duitse bezetter. Alle kranten moesten in mei 1940 een verklaring publiceren, het zogenaamde ‘Wehrmacht-bericht’, waarin ze beloofden loyaal aan de bezetter te zijn. Het Volksdagblad deed dit echter niet, maar plaatste een verklaring met de waarschuwing dat de krant onder gewijzigde omstandigheden verscheen en dat de lezers ‘daar rekening mee moesten houden’. De Duitsers reageerden woest en verboden het Volksdagblad en alle andere communistisch periodieken onmiddellijk. Daarmee was het Volksdagblad het eerste dagblad dat door de Duitsers verboden werd. De nog bestaande kranten werden zodanig gecensureerd dat hun berichtgeving niet meer te vertrouwen was. Hieronder vielen het Algemeen Handelsblad, de Volkskrant, De Tijd, de Nieuwe Rotterdamsche Courant en De Gelderlander. Dagelijks werden zij ‘gebriefd’ hun berichtgeving aan te passen aan wat de bezetter wenste te horen én bepaalde onderwerpen weg te laten. Hoe is de situatie vandaag de dag?

Communicatierevolutie
De grootste mediamonopolies waren na de Tweede Wereldoorlog de belangrijkste bronnen van nieuws en informatie voor de Nederlandse bevolking. Het bereik van de alternatieve media werd relatief klein en over het algemeen niet zo invloedrijk. De laatste jaren heeft de communicatierevolutie een snelle toename van nieuwe digitale media platforms gezien. Ook de bestaande grenzen begonnen steeds meer te vervagen. Kranten bijvoorbeeld, hebben nu websites, video’s, twitter, blogs, etc. die door middel van een scala aan media worden uitgezonden – telefoons, tablets, enz. Met elke nieuwe ontwikkeling van de mediamonopolies wort er geprobeerd om hun monopolieposities te versterken, maar dankzij het internet wordt dit steeds lastiger.

De elementen van democratisering en de toegankelijkheid van informatie die voorheen niet bestonden hebben voor nieuwe mogelijkheden gezorgd. De kosten van de op internet gebaseerde en andere digitale media is relatief goedkoop geworden en de snelheid en het bereik van de communicatie heeft nieuwe perspectieven geopend voor de vakbonden, milieuactivisten, vredesactivisten en vele andere groepen. Het wordt zeer effectief gebruikt om niet alleen informatie te verspreiden, maar ook als een campagne-instrument. De meeste alternatieve media behartigen de belangen van de gewone burger. De zogenaamde “mainstream”-media behartigt de belangen van een kleine minderheid: het dient eigenlijk de belangen van een bepaalde klasse, de kapitalistische klasse. Steeds meer burgers komen hier achter.

NOS
Reacties op een artikel op de Facebookpagina van de NOS

 

Ideologie en propaganda machine
De mainstream media zijn zeer krachtig en verfijnd in de manier waarop het haar ideologische agenda probeert te verspreiden. De inhoud ervan is zo sterk gestroomlijnd en gecentraliseerd dat wanneer de VS een land binnenvalt of een illegale moord uitvoert die inbreuk maakt op de soevereiniteit van een andere nationale staat, binnen enkele minuten de vele internationale media op dezelfde lijn lopen, met hetzelfde materiaal, en gebruik maken van dezelfde politieke draaien. Het bereiken van de overkant van de gemeenschap is zeer overtuigend wanneer zo veel verkooppunten exact dezelfde boodschap verspreiden. Op deze manier wordt het bijzonder lastig gemaakt om (zonder toegang tot alternatieve bronnen van informatie) te doorgronden wat de werkelijke situatie is.

Een duidelijk voorbeeld van de manipulatieve kracht van de corporate media: We horen veel over het kwaad van de Taliban, maar hoeveel mensen weten wie deze ‘mujahideen’ opgeleid hebben of voor welk doel zij bewapend werden en door wie? Ook toen de Amerikaanse en NAVO-troepen Libië bombardeerden, kregen we veel grafische beelden te zien. Naast het demoniseren van Gaddafi, werden er enorm veel leugens verspreid. Nooit is de rol van het Westen in het destabiliseren van Libië of een algemeen beeld van de doelstellingen van het Westen duidelijk uitgelegd. De lijst van leugens en desinformatie en (wat nog belangrijker is) het gebrek aan informatie is eindeloos.

Macht uitoefenen
De constante, consistente spervuur van propaganda is effectief. In het bijzonder wordt het gebruikt om ideeën die het kapitalistische systeem tegenwerken te onderdrukken. De parameters van het debat zijn smal en “veilig”. De lezer of luisteraar wordt gepresenteerd met een nep-wedstrijd van ideeën, terwijl de echte alternatieven die nodig zijn om bijvoorbeeld de klimaatverandering aan te pakken door de macht, en de belangen van het bedrijfsleven uit te dagen, zelden een vermelding krijgen. De keuze van de taal is een ander krachtig wapen in het manipuleren van de waarheid. Neem de termen: rebel, oppositie, dictator, guerrilla, terrorist. Elk heeft een andere betekenis, en het gebruik van een term in een strijd wordt gebruikt om steun te winnen, of juist het demoniseren van een bepaalde groep.

Het AD is vaker betrapt op het verspreiden van onjuiste informatie. Is een excuus genoeg?


Behoefte aan alternatieve media
De wereld waarin we leven en onze planeet is een grote puinhoop. Een wereldwijde voedselcrisis, miljoenen die geen toegang tot goede sanitaire voorzieningen en veilig drinkwater hebben, miljoenen die sterven door vermijdbare ziekten en oorlogen, de dreiging van een nucleaire oorlog, ontkenning van de mensenrechten en de democratische rechten, miljoenen vluchtende mensen, de economische crisis, werkloosheid, en de klimaatverandering. Er zijn dringende maatregelen nodig om om te gaan met deze problemen, maar westerse regeringen tonen geen teken van het veranderen van hun wegen en het nemen van de noodzakelijke maatregelen. Ze beschermen hun investeringen door gebruik te maken van de kracht van de media, door manipulatie van de waarheid en de publieke opinie. Tegelijkertijd nemen miljoenen mensen over de hele wereld actie rond een alternatief beleid; ze geloven in een betere wereld. Maar hun stemmen worden niet gehoord  door een breder publiek via de mediamonopolies; hun oproepen tot actie worden buitenspel gezet, genegeerd of zelfs belachelijk gemaakt. Behalve bij de alternatieve media.

De alternatieve media heeft een belangrijke rol te spelen bij de opbouw van de strijd van het volk, in het informeren van mensen, het bieden van oplossingen, waaruit blijkt dat een betere wereld wel degelijk mogelijk is. Zodra echte veranderingen worden bereikt, als vrede en gerechtigheid realiteit worden, en de reguliere media niet hebben geluisterd naar de kritiek, dan zullen de alternatieve media het overnemen van de reguliere media. 

[wpdevart_like_box profile_id=”destillewaarheid” connections=”show” width=”300″ height=”280″ header=”small” cover_photo=”show” locale=”en_US”]