Aan de vooravond van een nucleaire deal tussen Iran en de 6 mogendheden (China, Duitsland, Frankrijk, Groot-Brittannië, Rusland en de VS) heeft Saudi-Arabië geheel onverwachts een oproep gedaan aan Pakistan om een tal van intercontinentale raketten te leveren met kernkoppen ter verdediging van het land in geval van een Iraanse invasie op het Arabisch schiereiland of een massale verrassingsaanval van Iran op de grootste olieraffinaderijen die ten oosten van Saudi-Arabië liggen.
De relatie tussen Saudi-Arabië en Pakistan werd vroeger altijd als ‘zeer’ bijzonder bestempeld. Deze ontstond niet zo maar.
Met een populatie van 182 miljoen inwoners bestaand uit 96% soennitische moslims werd Pakistan net als Indonesië gezien als natuurlijke bondgenoten van Saudi-Arabië. Saudi-Arabië werd destijds beschouwd als de vertegenwoordiger van alle soennitische moslims op de wereld.
Rond de jaren 70 studeerde Abdul Qadir Khan, de latere architect van het Pakistaans atoomprogramma in Nederland aan de Technische Hogeschool Delft. Hier studeerde hij af in de metaalkunde. Vanaf 1972 was Abdul Qadir Khan werkzaam bij het Fysisch Dynamisch Onderzoekslaboratorium (FDO) die onderzoek deden voor URENCO. In het begin werd Khan niet beschouwd als een wantrouwig type. Hij doorliep het vooronderzoek van de Binnenlandse Veiligheidsdienst (de latere AIVD) zonder problemen.
Wat doet URENCO en wat heeft het te maken met Pakistan?
URENCO is een Brits/Duits/Nederlands bedrijf gespecialiseerd in het verrijken van uranium doormiddel van ultracentrifugetechniek. Vanaf 1971 besloten deze drie landen de handen in een te slaan en samen aan kernenergie te werken. Dit werd later vastgesteld in het Verdrag van Almelo. Er werd voortgeborduurd op onderzoeken die gedurende na de Tweede Wereldoorlog door respectievelijk Jacob Kistemaker (Nederlands natuurkundige), Gernot Zippe (Duits natuurkundige) die tevens ook heeft meegewerkt aan het programma voor de ontwikkeling van de Russische atoombom & Max Steenbeck (Duits natuurkundige).
In de jaren 70 was Khan een van de weinige die toegang had tot de blauwdrukken om centrifuges te bouwen die uranium konden verrijken. Na een vakantie in 1975 is Khan nooit meer teruggekeerd naar Nederland. Na vele onderzoeken bleek dat Khan jarenlang heeft gespioneerd voor Pakistan tijdens zijn werkzaamheden voor het Fysisch Dynamisch Onderzoekslaboratorium. Alle informatie die het mogelijk maakte om de ultracentrifuges te kunnen bouwen had Khan Pakistan binnengesmokkeld.
De oorlog van 197
In de periode van 1971 woedde er een oorlog tussen Pakistan en India en werd Bangladesh onafhankelijk. De zittend president van Pakistan destijds, Zulfikar A. Bhutto besefte dat de strategische positie van Pakistan in groot gevaar was. Volgens Bhutto was de ontwikkeling van een Pakistaanse atoombom van levensbelang om zo de dreiging van India te minimaliseren.
Na de onverwachtse kernproef van ‘Smilling Buddha’ door aartsvijand India in 1974 zat de schrik bij de Pakistaanse regering er goed in en moest er dus vaart komen in het Pakistaans atoomprogramma om India bij te kunnen houden. Als gevolg hiervan lanceerde Munir Ahmed ‘Project – 706’ en werd er met behulp van Khan in Kahuta een uraniumverrijkingsfabriek gebouwd. In 1998 was met ‘Chagai – I’ de Pakistaanse atoombom een feit.
Rol Saudi-Arabië
Wat voor rol speelde Saudi-Arabië 27 jaar lang in het atoomprogramma van Pakistan? Saudi-Arabië was in het begin vooral de grote financier van het Pakistaanse atoomprogramma en ondersteunde de Pakistaanse economie met subsidie op aardolie en miljarden dollars aan ontwikkelingssamenwerking. Achter gesloten deuren werd in 1974 tijdens het bezoek van het Saudisch koningshuis aan Pakistan een overeenkomst gesloten. Later bevestigden zowel het hoofd van de inlichtingendienst generaal Zia-Ul Haq en president Benazir Bhutto dat alle ‘achievements’ die in tijden van de ontwikkeling van het atoomprogramma zijn bereikt, altijd toegankelijk zullen zijn voor Saudi-Arabië. Er werd destijds zelfs formeel toestemming gevraagd aan Saudi-Arabië om de eerste kernproef te mogen uitvoeren.
Veel Westerse inlichtingendiensten wisten dat er vroeg of laat een ‘geheim’ akkoord zou worden afgesloten waarin duidelijk is vastgesteld dat in geval van nood of dreiging, Pakistan verplicht is Saudi-Arabië van nucleaire wapens te voorzien om het land te beschermen.
Nucleair akkoord Iran
Op dit moment is het zeer onrustig in het Midden-Oosten. Veel landen zijn als gevolg van de Arabische Lente verwikkeld in een bloedige burgeroorlog. Sinds kort heeft Saudi-Arabië zich openlijk gemengd in het conflict in Jemen waarin zij de afgezette president Abd Rabbuh Mansur Al-Hadi steunen. Aan de andere kant van de Perzische Golf is een nucleair akkoord tussen Iran en de 5+1 landen aanstaande. Ook Iran houdt het conflict in Jemen scherp in de gaten en heeft de militaire acties van Saudi-Arabië een aantal keer scherp veroordeeld.
Voorlopig zal het alleen bij woorden blijven van Iraanse kant omdat militair ingrijpen voor Iran een te grote operatie is. Het land is enkel in staat om haar eigen grenzen te verdedigen. Alle militaire bemoeienissen van Iran in het buitenland vinden plaats in de vorm van Proxy-oorlogen (zie Irak, Syrië, Libanon). Ook is een eventuele verrassingsaanval van Israël en de VS op Iran nog niet helemaal van tafel.
Het is dus voor Iran van groot belang dat er een nucleair akkoord op tafel komt dat alle partijen tevreden stelt zodat de economische sancties tegen het land worden opgeheven. Als de sancties geheel verdwijnen, dan is Iran weer in staat haar olie over de hele wereld te exporteren en stijgen de staatsinkomsten. Tevens verdwijnt door het akkoord de continue militaire dreiging van Israël en de VS op het land en kan het zich volledig gaan focussen op het Midden-Oosten.
Reactie Saudi-Arabië
Saudi-Arabië heeft het ‘plan’ van Iran snel kunnen doorzien, want een nucleair akkoord betekent meer invloed voor Iran op het Midden-Oosten en dus meer macht. Decennialang was Saudi-Arabië het belangrijkste en meest invloedrijke land in het Midden-Oosten en ziet dit nu langzaam uit haar handen glippen. Je zou je kunnen afvragen: “waarom heeft Saudi-Arabië kernwapens nodig? Ze hebben toch het modernste wapentuig en hoeven toch niet bang te zijn voor Iran?”
Kijk, en daar zit het probleem nou juist. Saudi-Arabië heeft een aantal grote olievelden in het land en de belangrijkste liggen in het oosten van Saudi-Arabië in de provincie Ash-Sharqiyah grenzend aan de Perzische Golf en binnen het bereik van Iraanse raketten. Een aanval met duizenden Iraanse raketten op de belangrijkste Saudische olieraffinaderijen is zelfs niet af te stoppen met de modernste luchtverdedigingssystemen. Saudi-Arabië ziet om die reden het in bezit krijgen van de kernwapens meer als een afschrikmiddel om Iran te kunnen weerhouden van een aanval. Iran heeft overigens meerdere malen in het verleden gedreigd om het gebied in vuur en vlam te zetten als Saudi-Arabië haar luchtruim openstelt voor Israëlische gevechtsvliegtuigen voor een aanval op Iran.
Wat wel zorgwekkender is en deze situatie alleen maar gevaarlijker maakt is de interne machtsstrijd die er gaande is binnen het Saudische koningshuis. Het is algemeen bekend dat niet koning Salman maar de jongere generatie de werkelijke macht in handen heeft. De militaire acties in Jemen worden vooral geleid door de zoons van de koning waaronder de 30 jarige minister van defensie en tevens kroonprins Mohammad bin Salman Al Saud.
Tot op heden zwijgt de internationale gemeenschap en met name de VS en Israël over de beslissing van Saudi-Arabië om zich te voorzien van kernwapens.
Westen is stil en kijkt toe
Het is vreemd dat er nog geen enkel Westers land zich openlijk heeft uitgesproken over de beslissing van Saudi-Arabië. Hoe zou dit komen denkt u?
Het antwoord is simpel. De olie die uit het oosten van Saudi-Arabië wordt opgepompt vormt het fundament van de Dollar en de Amerikaanse economie. Een aanval op deze olievelden staat garant voor een wereldwijde economische catastrofe, instorting van de Amerikaanse economie en de Derde Wereldoorlog.
Het einde van Saudi-Arabië nabij?
Nu Saudi-Arabië zich openlijk heeft gemengd in de strijd om de macht in het Midden-Oosten en terroristische groeperingen financiert, drijft het zichzelf in een isolement. Van een directe confrontatie tussen Saudi-Arabië en Iran is nog geen sprake maar er wordt wel hard aan de weg getimmerd. Voorlopig wees Saudi-Arabië alle vredesplannen die Iran in de VN-veiligheidsraad had voorgesteld om de wapens neer te leggen en een dialoog te starten afgewezen. Ook is vorige week een Sjiitische imam Nimr Baqir al-Nimr ter dood veroordeeld wegens het leiden van een protest tegen het Saudisch koningshuis.