Grootste Britse supermarktketen stopt met het weggooien van voedsel

albertH

Terwijl er bij Albert Heijn dagelijks enorme hoeveelheden voedsel wordt weggegooid, heeft de grootste supermarktketen van Engeland ervoor gekozen om al het onverkochte voedsel te doneren aan de voedselbank. De keten, genaamd Tesco, werkt samen met de organisatie FareShare om ervoor te zorgen dat producten die nog goed zijn voor consumptie niet langer worden weggegooid. De minder grote supermarktketen Morrison’s ging Tesco al voor. In Frankrijk zijn supermarkten zijn zelfs verplicht hun voedsel te doneren aan liefdadigheid instellingen of de voedselbank. Daar geldt een wet die het verboden maakt voor supermarkten om voedsel, dat nog geschikt is voor consumptie, weg te gooien. Hoe zit dat in Nederland?

Wij vinden dat voedsel dat nog gegeten kan worden, niet moet worden verspild. Dat is de reden waarom we hebben besloten dat we geen overtollige voedsel meer gaan weggooien”, zei Tesco-directeur Dave Lewis toen hij het nieuwe initiatief aangekondigde. In Europa wordt per jaar 89 miljoen ton voedsel verspild, een cijfer dat naar verwachting zal toenemen indien er geen actie wordt ondernomen. Ondertussen neemt het aantal mensen met honger in het Verenigd Koninkrijk toe. Oxfam telde 500.000 bezoeken aan voedselbanken per jaar, meldde The Independent. Ook merkte ze een piek in de ziektes die verband houden met ondervoeding. Hoe zit dat in Nederland? Hoeveel voedsel verspillen wij met z’n allen, en hoe is de regelgeving geregeld in Nederland? Wordt het geen tijd om een voorbeeld te nemen aan de landen die ons al voor zijn gegaan, en ook een strengere wetgeving gaan invoeren m.b.t. voedselverspilling?

Voedselverspilling in Nederland
Wereldwijd wordt genoeg voedsel geproduceerd om zo’n 14 miljard mensen te voeden, terwijl er ‘maar’ 7 miljard mensen op aarde leven. Toch sterven er jaarlijks 35 miljoen mensen aan honger. Dat komt onder andere omdat een derde van het voedsel dat we produceren wordt verspild. Ook in Nederland gooien we per persoon zo’n 50 kilo eetbaar voedsel in de vuilnisbak. De overheid wilde deze verspilling voor het einde van 2015 met 20 procent hebben verminderd ten opzichte van 2009. Opmerkelijk genoeg zijn er geen resultaten naar buiten gebracht, geen Kamervragen gesteld, en lijkt het onderwerp volledig vergeten te zijn door onze overheid. Zwijgen zij misschien uit schaamte? Slechts 2% van al het overgebleven eten van supermarkten en restaurants gaat naar de Voedselbank. Een cijfer dat makkelijk omhoog gebracht kan worden.

Kromme komkommers
De consument is de grootste verspiller. We kopen met z’n allen meer voedsel dan we nodig hebben, en gooien ook nog eens te veel eetbaar voedsel weg. Niemand kan dit veranderen behalve wijzelf. De voedselbank heeft nog altijd een tekort aan voedsel, en daar kunnen wij verandering aan brengen. Toch moet er meer veranderd worden door de overheid. Bijvoorbeeld als het gaat om het uiterlijk van groente: er liggen nog steeds geen kromme komkommers in de schappen, terwijl de regelgeving hierover is afgeschaft. Supermarkten en producenten houden dit zelf in stand. Bij de boer vindt de consument het niet erg als de komkommers krom zijn, bij de supermarkt zal dat niet veel anders zijn. Door de huidige houding van supermarkten wordt er enorm veel eetbaar voedsel verspild, en alleen onze overheid kan daar verandering aan brengen.

De regels rondom de houdbaarheid van voedsel zijn bovendien te strak, zegt Carla Dik-Faber, Tweede Kamerlid van de ChristenUnie. “Het gebruik van THT (ten minste houdbaar tot) en TGT (te gebruiken tot) is voor consumenten verwarrend. In Engeland gebruiken ze één term: best before. Het product is voor die datum het lekkerst, maar ook daarna is het nog prima te eten. Op chocola en rijst hoeft geen datum, zulke producten zijn jaren houdbaar.”  Feit blijft dat de meeste winst valt te behalen bij de consument. Als mensen een boodschappenlijstje mee zouden nemen of van te voren in de koelkast zouden kijken om te zien wat ze nog hebben, kan die hoeveelheid flink omlaag. Bewustwording is er nog niet bij iedereen, maar het aantal initiatieven om voedselverspilling onder de aandacht te brengen, groeit.

Frankrijk
Frankrijk is het eerste land ter wereld waar supermarkten te maken hebben met een verbod op het weggooien van onverkocht voedsel. In plaats daarvan moet overbodig voedsel worden gedoneerd aan liefdadigheidsinstellingen of voedselbanken. De nieuwe wet werd vorig jaar unaniem aangenomen door de Franse senaat en moet bijdragen aan de strijd tegen voedselverspilling. De verwachte stijging van het aantal donaties aan voedselbanken heeft geleid tot een oproep voor meer vrijwilligers en mensen die willen helpen met het sorteren en distribueren van voedsel voor behoeftigen. Voor eigenaren van supermarkten betekent de nieuwe wet dat ze hun handtekening moeten zetten onder een ‘donatiecontract’, waarin staat vermeld hoe de supermarkt voedselresten aan liefdadigheidsinstellingen zal geven. Mocht men zich daar niet aanhouden, ontvangen zij boetes. Voedselverspilling bij supermarkten is in Frankrijk drastisch gedaald. Waarom nemen wij geen voorbeeld? In Nederland leven volgens de SILC 450.000 mensen die één op de twee dagen geen geld hebben voor een warme maaltijd met vlees, vis of een vegetarische vervanger. Door dezelfde Franse wet in te voeren in Nederland kunnen we dat getal makkelijk omlaag halen.

V&D
Het warenhuis V&D heeft de woede van onder andere de Nederlandse Voedselbank flink op de hals gehaald. De keten moest haar deuren sluiten door faillissement en tot de ontsteltenis van velen werden er in meerdere vestigingen grote bakken met vers voedsel de prullenbak ingegooid.  Een AD-verslaggever was getuige van hoe al het eten – dat nog gewoon te consumeren was –  in de container verdween. De Voedselbank laat weten het een ‘schaamteloze actie’ te vinden en eerder contact opgenomen te hebben met V&D om te laten weten dat zij met busjes voedsel kunnen komen ophalen. Woordvoerder Annette Koopman zei:

Wat een drama. We hebben de V&D en La Place diverse malen gemaild en gevraagd of we hun spullen mogen hebben, maar dat willen ze niet. Ik weet niet waarom ze ons niet willen helpen, daar hebben ze ons nooit antwoord op gegeven.”

Indien er een degelijke wetgeving was ingevoerd, zou het voor V&D niet mogelijk zijn om al dit voedsel weg te gooien, failliet of niet.

v&dd

Kijk, ruik en proef
De consument is met zo’n 40 procent de grootste verspiller in de keten. Samen gooien de consumenten in Nederland per jaar voor 2,5 miljard euro aan voedsel weg. We plannen slecht, koken niet op maat en we bewaren wel restjes, maar eten ze niet op. Ook de houdbaarheidsdatum wordt niet altijd even goed begrepen. Er is namelijk een verschil tussen ’te gebruiken tot’ en ’tenminste houdbaar tot’. Bij die laatste is er geen gevaar voor de gezondheid na het verstrijken van de datum. Kijk, ruik en proef, dat is eigenlijk het advies. De datum slaat op de kwaliteitsgarantie van de fabrikant of producent, het product is daarna vaak nog prima. De smaak kan een beetje achteruitgaan, maar je wordt er echt niet ziek van.

Het huidige niveau van voedselverspilling is zowel financieel als ecologisch gezien veel te hoog. Het terugdringen daarvan kan alleen door een integrale aanpak, waarbij de overheid de gehele keten, inclusief de consument, betrekt. Nederland is koploper in het verspreiden van kennis over duurzame voedselproductie en – consumptie. Ook op het gebied van dierenwelzijn, dat breed maatschappelijk wordt gedragen, neemt Nederland een koppositie in. Waarom lopen we dan zo ver achter op het gebied van voedselverspilling? Het is hoog tijd voor verandering. Laten we een voorbeeld nemen aan landen die ons al voor zijn gegaan. Laat zien dat je verandering wilt zien en teken HIER de petitie om voedselverspilling bij supermarkten tegen te gaan. De Nederlandse voedselbanken zullen u voor eeuwig dankbaar zijn!

[wpdevart_like_box profile_id=”destillewaarheid” connections=”show” width=”300″ height=”280″ header=”small” cover_photo=”show” locale=”en_US”]